Γιά νά' μαι ξεκάθαρος...

Υπάρχει μιά μόνο ιστοσελίδα (από γυναικεία πλευρά, καμιά από αντρική) γι αυτό που ονομάζουμε ρεμπέτισσες. Είναι η http://www.violetta.demon.co.uk// και φαίνεται να έχει εγκαταλειφθεί.

Δε πιστεύω στον όρο ρεμπέτισσες! Στο βαθμό που υπήρχαν, πρόκειται γιά κάποιο αριθμό γυναικών που στη νεότητά τους (και κάποιες, παραπέρα), ξέφυγαν απ' τους γνωστούς γυναικείους ρόλους και μπήκαν στους χώρους της μαγκιάς, ή τραγούδησαν τραγούδια της. Aυτό δε στοιχειοθετεί αναγκαστικά, γιά μένα, τον όρο ρεμπέτισσα. Οι γυναίκες είναι πάντα κάτι άλλο. Όταν είναι μπερδεμένες (και είναι ακόμα) και αντιγράφουν αντρικούς ρόλους και συμπεριφορές, το κάνουν γιά ένα διάστημα. Αν το συνεχίσουν, κάποια στιγμή μετανιώνουν, Οι παραδοσιακοί αντρικοί ρόλοι δεν είναι προς αντιγραφή, κάποια φορά πρέπει να το καταλάβουμε, να κάτσουμε να το σκεφτούμε και να τους διαφοροποιήσουμε. Εμείς είμαστε που φτάσαμε τον κόσμο ως εδώ, στο χείλος της καταστροφής. Οι "Θάτσερ" κι όλες που θά'θελαν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να τη μιμηθούν, επιτείνουν το κακό και σπρώχνουν κι αυτές προς το γκρεμό. Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ, Η ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΔΕ ΠΕΡΝΑΕΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΑΝΤΡΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ!

Οι ρεμπέτισσες λοιπόν, και ολονών το μυαλό πάει στη Σωτηρία Μπέλλου, άντε και στη Νταίζη Σταυροπούλου που η φωνή της έμοιαζε με του Στράτου. Μήπως κάτι λέει αυτό; Σίγουρα υπήρχαν κι άλλες, λιγότερο ή περισσότερο. Από πού αντλούμε όμως πληροφορίες; Aπό στίχους τραγουδιών που γράφτηκαν από άντρες (κυρίως του Τούντα); Στην ελλιπή ιστοσελίδα που ανάφερα παραπάνω, εξυποννοείται πως όσες τραγούδησαν ρεμπέτικα ήταν ρεμπέτισσες. Είναι έτσι; Η Γεωργία Μηττάκη που τραγούδησε με άψογο τρόπο κάποια ρεμπέτικα και μικρασιάτικα, ήταν Μικρασιάτισσα ρεμπέτισσα ή τραγουδίστρια παραδοσιακών/δημοτικών; Γιά να το τοποθετήσω πιό καθαρά, μιλώντας γιά το χώρο της μουσικής, ρεμπέτες/ρεμπέτισσες είναι, γιά μένα, αυτοί οι άνθρωποι που ήταν ή βρέθηκαν σ΄αυτό τον κύκλό πραγμάτων και σταμπαρίστηκαν τόσο βαθιά που έμειναν μέχρι το τέλος εκεί, με ότι μαγικό και αυτοκαταστροφικό αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Οι άντρες μείναν μέχρι το τέλος, γιατί εμείς όταν κολλήσουμε σε κάτι δύσκολα ξεκολλάμε. Οι γυναίκες όμως είναι αλλιώτικα πλάσματα. Έχουν άλλα βιολογικά ρολόγια μέσα τους. Μπορεί να κολλήσουν ευκαιριακά σε μιά κατάσταση (με χαρακτηριστικά αντρικής ονείρωξης, σα τα ρεμπέτικα) αλλά, γιά διάφορους λόγους, κάποια ώρα βαριούνται το ίδιο και το ίδιο, αποσύρονται, αφήνονται να τις αποσύρουν, χάνονται απ' την πιάτσα.

Η θητεία λοιπόν, σε κάποια νεανική ηλικία, σε μιά μαγική γιά μας, ψυχοφθόρα γιά κείνες κατάσταση, δε μου αρκεί γιά να τις ονομάσω ρεμπέτισσες. Το αν κρατήσανε κάτι μάγκικο κι αφού φύγανε, είναι κάτι άλλο.

Τα ρεμπέτικα είναι ένας ανίατος βάκιλλος. Αν σου φύγει, κάποιο λάκκο έχ' η φάβα. Μάλλον τα πλησίασαν γιά το κέφι τους, γιά διάφορους άλλους λόγους, από καπρίτσιο...

Οι παλιότερες Μικρασιάτισσες Ρόζα Εσκενάζι, Ρίτα Αμπατζή, Μαρίκα Πολίτισσα, Άννα Παγανά, Μαρίκα Καναροπούλου, Κατίνα Χωματιανού κλπ. κλπ., που ήταν φωνές μ' όλη τη σημασία της λέξης εγκατέλειψαν κι εξαφανίστηκαν (πλην τη περίπτωση του σκληρού καρυδιού που λεγόταν Ρόζα Εσκενάζι), εν μέρει λόγω εξοστρακισμού και εν μέρει γιά να "τακτοποιηθούν". H νέα φουρνιά, οι Ελλαδίτισσες, ήταν "άλλου παπά ευαγγέλιο". Οι συνθήκες είχαν αλλάξει, οι προοπτικές και οι αμοιβές άλλαζαν και, παρέμειναν σα τραγουδίστριες στις εταιρίες ή στα μαγαζιά. Άλλωστε, όταν μιλάμε, ας πούμε, γι αυτές που συνεργάστηκαν με τον Β. Τσιτσάνη, Γ. Παπαϊωάννου κλπ., δε μιλάμε πιά γιά ρεμπέτικα, άσχετα αν τα λέμε όλα έτσι.

Γνήσιες ρεμπέτισσες, με την ειδικότερη και τη γενικότερη έννοια ήταν μοναχά η Ρόζα Εσκενάζι (από τις παλιές) και η Σωτηρία Μπέλλου. Στο γκεζί ως το τέλος, ανάλλαγες! Ανάλαφρη, κρυστάλλινη και παμπόνηρη η μιά, βαρέων βαρών η άλλη...